معتبرترین پاسپورتهای جهان در سال ۲۰۲۲
یکی از اولین مدارک مهم برای سفر با تور خارجی داشتن پاسپورت است، در هر کشوری شرایط ویژه‌ای برای دریافت پاسپورت وجود دارد که ما در گذشته شرایط و مدارک لازم اخذ پاسپورت برای ایرانیان را به تفصیل شرح داده‌ایم. در مرحله‌ی بعد از آن باید برای ورود به خاک هر کشوری ویزای مربوط به آن از طرف توریست‌ها دریافت شود. اما دارندگان پاسپورتهای کشورها مختلف امکان سفر بدون ویزا به برخی کشورهای دیگر را دارند که همین امر یکی از پارامترهای مهم برای قدرت و اعتبار پاسپورت یک کشور محسوب می‌شود و در حقیقت هر چه تعداد کشورهایی که می‌توان بدون ویزا به آنها سفر کرد بیشتر باشد، پاسپورت کشور مذکور قوی‌تر خواهد بود. اما کدام یک از گذرنامه‌ها چنین شرایط را دارند و به اصطلاح قوی‌ترین پاسپورتهای جهان هستند؟ این لیست هر سال و با توجه به تغییرات صورت گرفته به روز رسانی می‌شود و با توجه به عادت هر سال در سال ۲۰۲۲ نیز شرکت‌های مختلف آماری از معتبرترین پاسپورتهای جهان را ارائه داده‌اند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با قوی‌ترین پاسپورتهای دنیا برای سفر آشنا کنیم. چنانچه احساس می‌کنیم این مطلب می‌تواند برای شما مفید باشد تا پایان این مقاله ما را همراهی کنید.
سنگاپور و ژاپن در لیست معتبرترین پاسپورتهای جهان
اولین گزارش در سال ۲۰۲۲ برای ارزیابی ارزش و اعتبار پاسپورت کشورهای مختلف جهان توسط شرکتی واقع در لندن به نام Henley & Partners انجام شد. این شرکت داده‌های خود را بر اساس اطلاعات انحصاری گردآوری شده توسط انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی (IATA) مورد بررسی قرار داده است. IATA از سال ۲۰۰۶ بر مسافرت‌پذیرترین پاسپورتهای جهان و اعتبار آنها نظارت می‌کند. البته در نتایج و آمارهای به دست آمده در سال ۲۰۲۲ باید تاثیرات پاندمی کووید ۱۹ را نیز که کل جهان را تحت تاثیر خود قرار داد نیز در نظر گرفت. طبق این گزارش و در نظر گرفتن تمامی جوانب کار گفته می‌شود که افزایش موانع سفر که در طول همه‌گیری بیماری کرونا اعمال شده‌اند، منجر به بزرگ‌ترین شکاف جهانی در تاریخ ۱۶ ساله این شاخص شده است.
چنانچه محدودیت‌های موقتی را در نظر نگیریم دارندگان پاسپورت سنگاپور و ژاپن در صدر جدول رتبه‌بندی قرار دارند. به طوری که با گذرنامه ژاپن و سنگاپور امکان سفر بدون ویزا به ۱۹۲ مقصد گردشگری ممکن خواهد بود. در حالی که پاسپورت کشور افغانستان در انتهای جدول جای گرفته و با داشتن این پاسپورت تنها اجازه سفر به ۲۶ کشور دنیا وجود خواهد داشت. این رقم ۱۶۶ عدد پایین‌تر از کشورهایی است که با پاسپورت سنگاپور و ژاپن می‌توان سفر کرد.
دومین و سومین رتبه در لیست معتبرترین پاسپورتهای جهان
کشورهای اروپایی همانند سال‌های قبل در سال ۲۰۲۲ نیز موفق شده‌اند تا جایگاه خود را در بین معتبرترین پاسپورتهای جهان حفظ کنند. به این صورت که پاسپورتهای کره جنوبی و آلمان در رتبه دوم و پاسپورت کشورهای فنلاند، ایتالیا، لوکزامبورگ و اسپانیا با هم در رتبه سوم قرار دارند. پاسپورتهای رتبه دو امکان سفر به ۱۹۰ کشور خارجی را بدون نیاز به اخذ ویزا برای گردشگران امکان‌پذیر می‌سازد. در حالی که این عدد برای کشورهای رتبه سه ۱۸۹ می‌باشد.
در یک پله پایین‌تر شاهد دیگر کشورهای اتحادیه اروپا هستیم که طبق معمول در صدر فهرست قرار دارند. به این صورت که فرانسه، هلند و سوئد با یک پله صعود در مقایسه با سال ۲۰۲۱ موفق شده‌اند به اتریش و دانمارک در جایگاه چهارم بپیوندند. این پاسپورت‌ها سفر به ۱۸۸ کشور را بدون ویزا ممکن می‌کنند. پاسپورتهای ایرلند و پرتغال با امتیاز ۱۸۷ در رده پنجم قرار دارند.
ایالات متحده و بریتانیا که در سال ۲۰۱۴ رتبه اول در جدول معتبرترین پاسپورتهای جهان دارا بودند در سال ۲۰۲۲ اندکی جایگاه خود را از دست داده‌اند. ایالات متحده و بریتانیا در کنار چهار کشور سوئیس، نروژ، بلژیک و نیوزلند که با عنوان کشورهای بی‌طرف شناخته می‌شوند در رتبه ششم قرار دارند. به همین ترتیب در رتبه ۷ پاسپورت کشورهای استرالیا، کانادا، جمهوری چک، یونان و مالت را مشاهده خواهیم کرد. همچنین کشورهای اروپای شرقی نیز موفق شده‌اند به جایگاه ۱۰ کشور برتر دست یابند. به این صورت که پاسپورت کشورهای مجارستان و لهستان به رتبه هشتم و پاسپورتهای لیتوانی و اسلواکی به رتبه نهم صعود کرده اند. در این رده‌بندی رتبه ۱۰ به پاسپورت استونی، لتونی و اسلوونی به طور همزمان اختصاص داده شده است.
اهمیت اعتبار پاسپورت در سفر
شاید بتوان گفت اولین وسیله‌ی ضروری در سفر خارجی، پاسپورت است. با توجه به آخرین گزارش‌های انجام شده گفته می‌شود با همه گیری بیماری کرونا تغییرات اساسی جدی در حوزه مهاجرت‌های بین‌المللی بین کشورهای ثروتمند و کشورهای فقیر رخ داده است. به عنوان مثال در دو سال اخیر محدودیت‌های سخت‌گیرانه‌ای علیه کشورهای عمدتا آفریقایی اعمال شده است. به طوری که این موضوع توجه دبیر کل سازمان ملل متحد را نیز برانگیخته و آن را شبیه آپارتاید مسافرتی توصیف کرد.
از طرفی دیگر جدای بیماری همه گیری کرونا، سطح کلی آزادی سفر طی چند دهه گذشته در مقایسه با قبل به شدت افزایش یافته است. به طوری که طبق آمار و ارقام ارائه شده توسط شرکت هنلی در سال ۲۰۰۶ یک فرد به طور متوسط می‌توانست از ۵۷ کشور بدون نیاز به دریافت ویزا از قبل بازدید کند. در حالی که امروزه این عدد به ۱۰۷ رسیده که تقریبا دو برابر دهه‌های قبلی است.
البته کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی و کشورهای ثروتمند آسیایی از آزادی‌های بیشتری برخوردار بوده و همان طور که گفته شد موفق شده‌اند خود را به ۱۰ رتبه برتر در بین معتبرترین پاسپورتهای جهان برسانند. این در حالی است که دارندگان گذرنامه از کشورهایی مانند آنگولا، کامرون و لائوس فقط می‌توانند به حدود ۵۰ کشور بدون اخذ ویزا وارد شوند.
طبق گفته کارشناسان شاخص گذرنامه برای باز کردن کانال‌های مهاجرت از اهمیت فوق‌العاده بالایی برخوردار است. چرا که گذرنامه‌ها و به تبع آن ویزاها یکی از مهم‌ترین ابزارهایی هستند که بر برنامه‌ریزی مهاجرت افراد تاثیر می‌گذارد. این موضوع سبب نابرابری اجتماعی در سراسر جهان می‌گردد چرا که تعیین‌کننده فرصت‌هایی است که شهروندان هر کشور می‌توانند داشته باشند. هر چند که سران سازمان ملل و کارشناسان سعی دارند این اختلاف‌ها را از بین ببرند اما همواره به دلیل سیاست دولت‌ها پاسپورت‌هایی وجود دارند که از ارزش و اهمیت بالاتری به نسبت دیگر کشورها و به خصوص کشورهای فقیر برخوردار هستند.
معتبرترین شرکت‌ها در رتبه‌بندی پاسپورت‌ها
برای رتبه‌بندی ارزش و اعتبار پاسپورت کشورها سالانه معیارهای مختلفی توسط شرکت‌ها در نظر گرفته می‌شوند. فهرست شرکت هنلی که در این مقاله معرفی شد به کمک شرکت‌های مالی و بر اساس دسترسی‌هایی که به شهروندان خود ارائه می‌دهند، رتبه‌بندی پاسپورتهای جهانی را انجام می‌دهد. به این صورت که شرکت هنلی ۱۹۹ گذرنامه را بر اساس تعداد مقاصدی که دارندگان آنها می‌توانند بدون اخذ ویزای قبلی به آن دسترسی داشته باشند، رتبه بندی می‌کند. این رتبه‌بندی عموما در اوایل سال جدید میلادی منتشر شده و در طول سال با تغییراتی که در سیاست کشورها اعمال می‌شود به روز می‌گردد.
در رده‌بندی ارائه شده توسط این شرکت، پاسپورت ایران با امکان سفر به ۴۴ کشور بدون نیاز به ویزا در رده‌ی صد و دوم جهان قرار گرفته است. ایرانیان از میان بهترین مقاصد جنوب شرق آسیا، امکان سفر با تور مالزی را بدون ویزا خواهند داشت.
از دیگر شرکت‌های مهم که سالانه رتبه‌بندی اختصاصی خود را برای اعلام معتبرترین پاسپورتهای جهان ارائه می‌دهد، شرکت آرتون کپیتال است. این شرکت جدول خود را با بررسی گذرنامه‌های ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل و شش منطقه تایوان-ROC، چین (هنگ کنگ SAR)، ماکائو SAR، کوزوو، فلسطین و واتیکان ارائه می‌دهد. طبق شاخص سال ۲۰۲۲ که توسط شرکت دیگری ارائه شده، امارات متحده عربی را با امتیاز ۱۶۰ بدون ویزا / ویزا در هنگام ورود، در رتبه اول قرار گرفته است.
جمع‌بندی
بعد از تمامی صحبت‌هایی که در این مقاله شد می‌توان فهرستی خلاصه‌وار از قدرتمند‌ترین و ضعیف‌ترین پاسپورتهای جهان را گردآوری کرد. ۱۰ رتبه برتر معتبرترین پاسپورتهای جهان در سال ۲۰۲۲ عبارتند از:
- ژاپن، سنگاپور (با اجازه سفر به ۱۹۲ مقصد بدون ویزا)
- آلمان، کره جنوبی (با اجازه سفر به ۱۹۰ مقصد بدون ویزا)
- فنلاند، ایتالیا، لوکزامبورگ، اسپانیا (با اجازه سفر به ۱۸۹ مقصد بدون ویزا)
- اتریش، دانمارک، فرانسه، هلند، سوئد (با اجازه سفر به ۱۸۸ مقصد بدون ویزا)
- ایرلند، پرتغال (با اجازه سفر به ۱۸۷ مقصد بدون ویزا)
- بلژیک، نیوزلند، نروژ، سوئیس، بریتانیا، ایالات متحده (با اجازه سفر به ۱۸۶ مقصد بدون ویزا)
- استرالیا، کانادا، جمهوری چک، یونان، مالت (با اجازه سفر به ۱۸۵ مقصد بدون ویزا)
- لهستان، مجارستان (با اجازه سفر به ۱۸۳ مقصد بدون ویزا)
- لیتوانی، اسلواکی (با اجازه سفر به ۱۸۲ مقصد بدون ویزا)
- استونی، لتونی، اسلوونی (با اجازه سفر به ۱۸۱ مقصد بدون ویزا)
در میان کشورهای پرقدرت از لحاظ پاسپورت، کشورهایی نیز وجود دارند که با در دست داشتن آنها امکان سفر به کمتر از ۴۰ کشور بدون ویزا وجود خواهد داشت. ۸ کشوری که در انتهای این جدول قرار دارند به قرار زیر هستند:
- کره شمالی (با اجازه سفر به ۳۹ مقصد بدون ویزا)
- سرزمین های نپال و فلسطین (با اجازه سفر به ۳۷ مقصد بدون ویزا)
- سومالی (با اجازه سفر به ۳۴ مقصد بدون ویزا)
- یمن (با اجازه سفر به ۳۳ مقصد بدون ویزا)
- پاکستان (با اجازه سفر به ۳۱ مقصد بدون ویزا)
- سوریه (با اجازه سفر به ۲۹ مقصد بدون ویزا)
- عراق (با اجازه سفر به ۲۸ مقصد بدون ویزا)
- افغانستان (با اجازه سفر به ۲۶ مقصد بدون ویزا)
