آشنایی با مسجد بایزید استانبول
استانبول، شهر هزار مسجد است؛ یکی از معدود شهرهای گردشگری جهان که هم مساجد زیادی را در خود جای داده است و هم میزبان کلیساها و کنیسه‌های باستانی فراوانی است که از دوره‌های مختلف تاریخی به جای مانده است. در سفر با تور استانبول شانس بازدید از همه این مکان ها را خواهید داشت. برخی از این سازه‌ها، اکنون به آثار باستانی تبدیل شده‌اند و تنها کاربردشان حفظ میراث فرهنگی و میزبانی از گردشگران است، اما برخی دیگر هنوز هم کارکرد اصلی خود را به عنوان مکان‌های زیارتی حفظ کرده‌اند؛ یکی از این مساجد، مسجد بایزید دوم در شهر استانبول است.
مسجد بایزید، یکی از زیباترین مساجد استانبول است که در میانه سال‌های 1501 تا 1506 میلادی، به حکم سلطان بایزید دوم، خلیفه بزرگ امپراتوری عثمانی بنا شد. این مسجد در نزدیکی ویرانه‌های فروم تئودوسیوس در میدان بایزید در استانبول واقع شده است و یکی از بزرگترین مجتمع‌های عبادی بود که پس از فتح استانبول توسط عثمانی‌ها در آنجا ساخته شد.
مسجد بایزید دوم، نماد معماری عثمانی
این مسجد به دست یکی از معماران نام‌آور آن دوران، یعنی همان کسی که مسجد یعقوب شاه را ساخته بود، طراحی و اجرا شد. مهم‌ترین مشخصه معماری این مسجد، طاق‌های بلندی است که با ستون‌های سنگی عظیمی استوار شده‌اند. گنبد اصلی مسجد هم درست بر روی همین ستون‌های سنگی ساخته شده است.
اصلی‌ترین عناصر ساختاری این مسجد از جنس گرانیت و مرمر ساخته شده است. این مسجد 40 متر عرض و 40 متر طول دارد، دارای 2 مناره و گنبدی عظیم است که 44 متر طول و 17 متر قطر دارد. حیاط مسجد بایزید مملو از چند ستون باستانی و مرمری است. مشخصه دیگر این مسجد، لنگه‌های در ورودی چوبی مسجد است که با اشکال هندسی اسلامی و طرح‌های کنده‌کاری شده در بخش‌های بالایی، بسیار چشمگیر و ارزشمند هستند.
بخوانید: بازدید از مسجد رستم پاشا در استانبول
زیبایی گنبد مسجد بایزید دوم، در وصف و کلام نمی‌گنجد و به همین دلیل هم خوب است که در سفر به استانبول، حتما از آنجا بازدید کنید. سقف گنبد این مسجد تاریخی هم مانند تمام آثار و سازه‌های آن دوران و درست شبیه به موزه ایاصوفیه دراستانبول، به نام‌های مذهبی پیامبر و خلیفه‌ها مزین شده است. این نام‌ها با خطاطی ترکی عثمانی، بر روی این سقف نقش بسته‌اند.
فضای داخلی این مسجد شباهت‌های زیادی با مسجد بزرگ ایاصوفیه در استانبول دارد. اما در این‌جا همه چیز مقیاس کوچکتری دارد. با این حال به خوبی می‌توانید سبک معماری عثمانی کلاسیک را درک کنید. ویژگی منحصر به فرد مسجد بایزید در مقایسه با سازه‌های اسلامی دیگر استانبول، این است که این مسجد دو حوض فواره‌دار در دو سوی سکوی شبستان دارد که شکوهی دو چندان به مسجد داده است و آن را به یکی از پربازدیدترین مساجد ترکیه تبدیل کرده است.
بر خلاف مسجد فاتح، که در طول سال‌ها و بطور مکرر در اثر زلزله خسارت و آسیب دیده است ، مسجد بایزید به جز تعمیرات جزئی گنبد و مناره‌ها، هرگز نیازمند مرمت و بازسازی اساسی نشده است. حتی در سال 1573 میلادی که زلزله‌ای شهر را لرزاند، این مسجد نیازی به بازسازی پیدا نکرد.
بخش‌های مختلف مسجد
همان‌طور که گفتیم، این مسجد، یک مجموعه بزرگ است که از بخش‌های مستقل زیادی تشکیل شده است و یکی از مشهورترین نقاط تاریخی ترکیه محسوب می شود. این مجتمع شامل یک مدرسه (مدرسه اسلامی)، یک آشپزخانه عمومی به نام عمارت، تعدادی مغازه و یک حمام (حمام ترکی) است. مغازه‌ها و آشپزخانه توسط معمار معروف امپراتور یعنی معمار سینان (Mimar Sinan) طراحی شده‌اند که در حال حاضر از آن‌ها به عنوان منبع درآمدی برای هزینه‌های مسجد استفاده می‌شود.
در پشت مسجد بایزید هم، باغی سرسبز و دیدنی ساخته شده است که اکنون مقبره سلطان بایزید دوم، دخترش سلکوک خاتون (Selcuk Hatun) و وزیر اعظم مصطفی رزید پاشا (Koca Mustafa Resid Pasha) را در خود جای داده است که خوب است حتما از آنجا نیز دیدن کنید.
بخوانید: بازدید از موزه پرا در استانبول
دانستنی‌های گردشگران پیش از بازدید از مسجد بایزید دوم
پوشش: در این مکان نیز مانند مساجد دیگر استانبول، هم خانم‌ها و هم آقایان باید پوشش مناسبی داشته باشند. آقایان از پوشیدن شلوارک و لباس‌های بدون آستین منع شده‌اند و خانم‌ها باید پوششی موجه داشته باشند که بازوها و پاهای آن‌ها را به طور کامل پوشانده باشد علاوه بر این باید یک شال برای پوشاندن موهای خود به همراه داشته باشند.
همه بازدیدکنندگان مسجد موظف هستند، پیش از حرکت به قسمت اصلی شبستان مسجد، کفش‌های خود را از پای‌شان خارج کنند، به کفش‌داری‌ها تحویل دهند و یا در یک بسته مناسب همراه خود داشته باشند.
ساعت‌های بازدید از مسجد: شما می‌توانید از پیش از ظهر تا ساعت‌هایی پس از غروب آفتاب از این مسجد دیدن کنید، اما بهتر است مناسبت‌های مذهبی و آیین‌های ملی را هم در نظر بگیرید چراکه در این زمان‌ها امکان تغییر در ساعت‌های بازدید گردشگران وجود دارد.
زمان‌های نامناسب برای بازدید گردشگران: این مسجد، هنوز هم مکانی برای عبادت مسلمانان است. همچنین از آنجا به عنوان یک مرکز اجتماعی برای اجتماعات و آیین‌ها هم استفاده می‌شود. در این مسجد، هر روز پنج بار مراسم نمازگذاری برگزار می‌شود. در صورتی که قصد عبادت ندارید و فقط می‌خواهید به عنوان گردشگر از این سازه تاریخی دیدن کنید، بهتر است در این مواقع از رفتن به مسجد خودداری کنید.
علاوه بر این، به خاطر داشته باشید که جمعه ظهر شلوغ‌ترین زمانی است که نمازگذاران در این مسجد حضور دارند.
هزینه بازدید از مسجد: بازدید از این مسجد برای گردشگران کاملا رایگان است.
بخوانید: بازدید از موزه تاریخ پاناروما 1453 استانبول
