برترین شاهکارهای معماری تفلیس- قسمت اول

تفلیس یکی از تاریخی‌ترین شهرهای منطقه اوراسیا است چراکه این شهر باستانی، از قرن پنجم میلادی تا به امروز به عنوان پایتخت گرجستان ثبت شده است. سال‌ها و قرن‌ها گذشته و تغییرات زیادی در این شهر رخ داده است که نتیجه بخشی از این تغییرات را می‌توان بر معماری شهر دید. تور گرجستان انتخاب خوبی برای سفر چند روزه به این کشور ارزشمند است. 

معماری تفلیس که در چهارراه اروپا و آسیا قرار دارد ترکیبی معتبر از فرهنگ‌ ملت‌های گوناگونی است که در این سرزمین‌ها زندگی می‌کنند. در این شهر گردشگری می‌توانید حمام‌های گوگردی، آسمان خراش های معاصر ، ساختمان های دوران اتحاد جماهیر شوروی و البته خانه‌های سنتی گرجستان با بالکن‌های چوبی رنگارنگ را پیدا کنید که تصاویر متفاوتی از این شهر را پیشِ چشم‌تان می‌آورند.

همین تنوع ظاهری معماری یکی از دلایلی است که پاس گردشگران زیادی را به شهر تفلیس باز کرده است. اگر شما هم به بازدید از بناهای منحصر به فرد با معماری خاص علاقمند هستید، حتما سری به این شهر بزنید. در ادامه این مطلب، با چند نمونه از این شاهکارهای معماری آشنا خواهیم شد.

دفتر مرکزی بانک گرجستان (Bank of Georgia Headquarters)

دفتر مرکزی بانک گرجستان در سال ۱۹۷۵ میلادی ساخته شده است. این ساختمان در گذشته متعلق به وزارتخانه دیگری بود اما از سال ۲۰۰۷ میلادی تاکنون به دفتر مرکزی بانک گرجستان تبدیل شده است.
این ساختمان که به عنوان یکی از بهترین نمونه‌های سازندگی معاصر کشور شناخته می‌شود، تحت عنوان آثار ملی کشور گرجستان نگهداری می‎شود.

سازه مرکزی بانک گرجستان، شامل اشکال بتونی در هم تنیده است. قطعات افقی دو طبقه در بالای یکدیگر به شکل یک شبکه قرار داده شده اند. این طرح بر مبنای مفهومی به نام روش Space City ساخته شده است که فلسفه آن استفاده از فضای کمتر برای ساختمان و فضای بیشتر برای محیط طبیعی و فضای سبز است تا تعادل کاملی بین طبیعت و فضای انسان ایجاد شود.

خانه نویسندگان گرجستان (Writers’ House of Georgia)

در میان بناهای برجسته تفلیس که از قرن‌های پیش تا به امروز دوام آورده‌اند، خانه نویسندگان گرجستان، ترکیبی کامل از سبک‌های معماری اروپایی و گرجستان است. عمارت آرت نوو روزگاری متعلق به یک نیکوکار مشهور، دکتر دیوید ساراجیشویلی بود؛ معمار آلمانی کارل زار، در همکاری با الکساندر اوزروف و کورنلی تاتیشف این ساختمان را طراحی و بنا کرد.

در حالی که فضای داخلی ساختمان، فضای چوبی بدیع متعلق به یک هنرمند گرجی است، تراس خانه توسط کاشی‌های سرامیکی شرکت مشهور Villeroy & Boch طراحی شده است. کاشی‌هایی با اشکال و الگوهای مشابه اما کمیاب که تنها برای سفارش‌های ویژه تولید می‌شدند. خانه نویسندگان گرجستان، از زمان ساخت آن تا به امروز مرکز مهمی از زندگی فرهنگی شهر تفلیس بوده و هنوز هم به عنوان مکانی که نویسندگان و هنرمندان به طور فعال در رویدادهای ادبی و هنری آن شرکت می‌کنند، جایگاه خود را حفظ کرده است.

بازدید از دریاچه سنگ‌های سیاه گرجستان

خانه اپرای تفلیس (Tbilisi State Opera House)

وقتی در مورد چشمگیرترین و زیباترین سالن‌های تئاتر صحبت می‌‌کنیم، محال است که نامی از خانه اپرای تفلیس به میان نیاید. معماری و طراحی داخلی این سالن اپرا، تا به امروز چندین بار تغییر کرده، اما هرگز جذابیت خود را از دست نداده است. خانه اپرای تفلیس هنوز بدون شک یکی از زیباترین و جذاب‌ترین بناهای فرهنگی هنری است.

الکساندر دوما، نویسنده مشهور فرانسوی که در سال ۱۸۵۸ میلادی به تفلیس سفر کرده بود، در یکی از کتاب‌های خود یک فصل کامل را به تئاتر اپرای گرجستان اختصاص داده و نوشته است: «باید اعتراف کنم که به محض ورود به لابی، از سبک ساده و تزیین زیبای آن حیرت کردم. بدون تردید می توانم بگویم که من در تمام زندگی ام، هرگز چنین سالن دلنشینی ندیده‌ام.»

این بنای باشکوه که الکساندر دوما درباره آن نوشته است، در روز یازدهم اکتبر ۱۸۷۴ میلادی بر اثر یک آتش‌سوزی ویران شد. ساخت بنای جدید در سال ۱۸۹۶ میلادی به پایان رسید. اما بخت با آن یار نبود و در فاصله زمانی یک قرن، در سال ۱۹۷۳ میلادی  حادثه آتش سوزی دیگری تقریبا کل فضای داخلی ساختمان را ویران کرد. در سال ۱۹۷۸ میلادی این تئاتر به شکل اصلی خود بازسازی شد.

این ساختمان اکنون شش سالن تمرین برای باله، اپرا و ارکستر را در خود جای داده است. یکی دیگر از پروژه‌های بزرگ تعمیر ساختمان تئاتر در سال ۲۰۱۰ میلادی آغاز شد که با اجرای آن، مساحت باغ اطراف سالن افزایش پیدا کرد.

آتشگاه زرتشتی‌ها در تفلیس (Ateshgah)

آتشگاه زرتشتی‌ها در بخش قدیمی تفلیس، یکی از قدیمی‌ترین معابد زرتشتی موجود در جهان است. این ساختمان هنوز هم به نام فارسی آن آتش‌گاه شناخته می‌شود. این بنای زرتشتی در دوره ساسانیان و هنگامی که گرجستان بخشی از امپراطوری پارس بود، ساخته شد.

نمای بیرونی آتشکده، یک ساختمان کاملا آجری بی‌نظیر است که پله‌های آن به یک جفت در چوبی فشرده منتهی می‌شوندو ساختمانی بدون پنجره با طاق‌های زیبای باشکوه. از آنجا که معابد معتبر آتشکده زرتشتی به ویژه در خارج از ایران بسیار اندک هستند، آتشگاه یک مکان تاریخی قابل توجه است.

بهترین کافه‌های تفلیس برای گذراندن عصری دل‌انگیز

موزه دولتی ابریشم (State Silk Museum)

موزه دولتی ابریشم که توسط دانشمند علوم طبیعی نیکولای شاوروف تاسیس شده، یکی از قدیمی‌ترین موزه های گرجستان است. این بنا در میانه سال‌های ۱۸۹۰ تا ۱۸۹۲ توسط معمار لهستانی الکساندر سزیمکویچ ساخته شد. ساختمان اصلی ابریشم، با نماسی آجری قرمز، یک سقف منحصر به فرد و رواق بزرگ دارد که آن را از بناهای مشابه دیگر متفاوت کرده است. موزه ابریشم اکنون یکی از بهترین آثار معماری تفلیس است.