برنامهریزی برای یک تور خارجی هیجانانگیز، پر از جزئیات شیرین و البته مهم است؛ از انتخاب مقصد و رزرو هتل گرفته تا بستن چمدان. در این میان، یکی از مهمترین و کلیدیترین دغدغههای مسافران ایرانی، مدیریت هزینهها و تامین ارز مورد نیاز برای سفر است. اینجاست که عبارت ارز مسافرتی به گوش میرسد؛ یک راهکار دولتی که با هدف کمک به مسافران و کاهش هزینههای سفر آنها طراحی شده است. اما ارز مسافرتی چیست؟ قیمت ارز مسافرتی 1404 چقدر است و چگونه محاسبه میشود؟ شرایط و مدارک لازم برای دریافت آن کدامند و مهمتر از همه، مراحل دریافت آن به چه صورت است؟ در این راهنمای جامع، قصد داریم به تمام این سوالات به صورت دقیق و شفاف پاسخ بدهیم تا با خیالی آسوده، چمدان خود را برای یک سفر خارجی خاطرهانگیز ببندید.

دریافت ارز مسافرتی
ارز مسافرتی چیست؟ کلیدی برای مدیریت هزینه های سفر شما
ارز مسافرتی در واقع نوعی کمکهزینه و سهمیه ارزی است که دولت از طریق سیستم بانکی کشور، با نرخی پایینتر از نرخ رایج در بازار آزاد در اختیار شهروندان ایرانی قرار میدهد که قصد سفر به خارج از کشور را دارند. هدف اصلی از ارائه این ارز، کاهش بخشی از هزینههای مسافران در مقصد، مانند هزینههای مربوط به حمل و نقل، خورد و خوراک و ورودی اماکن دیدنی است.
این ارز که معمولا به صورت دلار آمریکا یا یورو ارائه میشود، به هر مسافر واجد شرایط، تنها یک بار در سال تعلق میگیرد. در گذشته، تفاوت قیمت ارز مسافرتی با ارز بازار آزاد بسیار چشمگیر بود و دریافت آن یک مزیت اقتصادی بزرگ محسوب میشد. هرچند در سالهای اخیر و با تغییر سیاستهای ارزی، این تفاوت کاهش یافته است، اما همچنان دریافت این سهمیه میتواند به صرفهجویی در هزینههای سفر شما کمک کند.
قیمت ارز مسافرتی 1404؛ آنچه باید بدانید
یکی از پرتکرارترین و مهمترین سوالات برای هر مسافر این است که قیمت ارز مسافرتی امروز چقدر است و چگونه محاسبه میشود. برخلاف تصور افراد، قیمت ارز مسافرتی 1404 یک نرخ ثابت و دستوری نیست، بلکه بر اساس نرخ ارز در مرکز مبادله ارز و طلای ایران تعیین میشود.
به طور دقیقتر، نرخ ارز مسافرتی امروز برابر است با قیمت ارز در این مرکز به علاوه مقداری کارمزد که توسط بانک عامل یا صرافی دریافت میگردد. بنابراین، قیمت ارز مسافرتی به صورت روزانه دچار نوسان میشود و برای اطلاع از نرخ دقیق آن، باید به وبسایت مرکز مبادله ارز و طلای ایران (ice.ir) یا اطلاعیههای بانکهای عامل مراجعه کنید.
بر اساس آخرین نرخهای اعلام شده (در پاییز 1404)، قیمت ارز مسافرتی برای هر دلار با احتساب کارمزدها، در محدوده 101 هزار تومان قرار دارد. این در حالی است که نرخ دلار در بازار آزاد ممکن است در کانال بالاتری، برای مثال 111 هزار تومان، معامله شود. این اختلاف قیمت، هرچند کمتر از سالهای گذشته است، اما همچنان برای سهمیه کامل 500 یورویی، میتواند به صرفهجویی قابل توجهی منجر شود. بنابراین، پیگیری نرخ ارز مسافرتی امروز و مقایسه آن با بازار آزاد، یک اقدام هوشمندانه قبل از تصمیمگیری برای دریافت این ارز است.

ارز مسافرتی
راهنمای گام به گام دریافت ارز مسافرتی؛ از ثبت نام تا تحویل
فرآیند دریافت ارز مسافرتی 1404 در سالهای اخیر دستخوش تغییرات زیادی شده و به سمت دیجیتالی شدن پیش رفته است. امروزه میتوانید از روشهای مختلف خرید ارز مسافرتی آنلاین و حضوری برای ثبت درخواست خود اقدام کنید.
در ادامه، راهنمای کامل هر یک از این روشها را بررسی میکنیم.
راهنمای دریافت ارز مسافرتی از طریق اپلیکیشن بله
اپلیکیشن بله وابسته به بانک ملی ایران، یکی از سادهترین و در دسترسترین روشها برای ثبت درخواست ارز مسافرتی به صورت آنلاین است. این روش شما را از مراجعه حضوری به شعب بانک بینیاز میکند.
مراحل دریافت ارز مسافرتی بله:
- ورود به اپلیکیشن: ابتدا اپلیکیشن بله را نصب و فعالسازی کنید. وارد اپلیکیشن شده و از منوی خدمات در نوار پایینی، گزینه ارز مسافرتی را انتخاب کنید.
- تکمیل اطلاعات شخصی: در این مرحله، اطلاعات هویتی خود شامل نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، کد ملی و تاریخ تولد را به دقت وارد کنید.
- ثبت اطلاعات پرواز: اطلاعات مربوط به سفر خود، از جمله کشور مقصد، تاریخ پرواز، شماره پرواز و نام فرودگاه مبدأ را وارد کنید.
- تعهدنامه و پرداخت: پس از مطالعه و تایید تعهدنامه، مبلغ ریالی معادل ارز درخواستی شما بر اساس نرخ ارز مسافرتی امروز محاسبه و نمایش داده میشود. شما میتوانید این مبلغ را به صورت آنلاین از طریق کارت بانکی خود پرداخت کنید.
- دریافت شناسه فروش: پس از پرداخت موفق، یک شناسه فروش یا کد رهگیری 15 رقمی برای شما صادر و نمایش داده میشود. این کد را حتما ذخیره کنید، زیرا برای تحویل گرفتن ارز در فرودگاه به آن نیاز خواهید داشت.

دریافت ارز مسافرتی
راهنمای دریافت ارز مسافرتی از طریق بانک ملی ایران (بام)
علاوه بر خرید ارز مسافرتی از بله، برخی از بانکها نیز امکان ثبت درخواست را از طریق سامانههای اینترنتی خود فراهم کردهاند. بانک ملی ایران از طریق سامانه بام و همچنین مراجعه حضوری به شعب ارزی، این خدمت را ارائه میدهد.
مراحل خرید ارز مسافرتی از بام (مراجعه حضوری):
- مراجعه به شعبه: به یکی از شعب ارزی منتخب بانک ملی مراجعه کنید.
- تکمیل فرم و ارائه مدارک: فرم تقاضای ارز را تکمیل کرده و مدارک لازم (که در ادامه به تفصیل شرح داده خواهد شد) را به مسئول مربوطه تحویل دهید.
- افتتاح حساب و پرداخت: معمولا لازم است که یک حساب (ارزی یا ریالی) در همان شعبه افتتاح کرده و معادل ریالی ارز درخواستی را به آن واریز کنید.
- دریافت حواله: پس از انجام مراحل فوق، بانک یک رسید یا حواله به شما تحویل میدهد که باید آن را تا روز پرواز نزد خود نگه دارید. با ارائه این حواله در باجه بانک در فرودگاه، ارز خود را دریافت خواهید کرد.
راهنمای دریافت از طریق سامانه مرکز مبادله ارز و طلای ایران (ice.ir)
این سامانه به عنوان مرجع اصلی توزیع ارز عمل میکند و شما میتوانید مستقیما از طریق آن نیز درخواست خود را ثبت کنید.
مراحل دریافت:
- ورود و ثبتنام: به وبسایت مرکز مبادله ارز و طلای ایران به آدرس ice.ir مراجعه کرده و در بخش سامانه برخط یا بازار متشکل ارزی ثبتنام کنید.
- احراز هویت: اطلاعات هویتی خود شامل شماره تماس، کد ملی و تاریخ تولد را وارد کرده و پس از دریافت کد پیامکی، حساب خود را فعال کنید.
- ثبت درخواست جدید: گزینه درخواست جدید برای ارز مسافرتی را انتخاب کرده و اطلاعات سفر و مدارک مورد نیاز را بارگذاری کنید.
- انتخاب صرافی/بانک: پس از تایید اولیه مدارک توسط سامانه، لیستی از صرافیها یا شعب بانکی مجاز برای شما نمایش داده میشود که میتوانید یکی از آنها را برای پرداخت و دریافت حواله انتخاب کنید.
- مراجعه و دریافت: در بازه زمانی مشخص شده (معمولا 72 ساعت) به مرکز انتخابی مراجعه کرده، معادل ریالی را پرداخت و حواله خود را دریافت کنید تا در روز سفر، ارز را از باجه فرودگاه تحویل بگیرید.

دریافت ارز مسافرتی
قیمت ارز مسافرتی امروز بانک ملی؛ مرجع اصلی تعیین نرخ
بانک ملی ایران به عنوان یکی از اصلیترین بانکهای عامل در توزیع ارز مسافرتی، نقش مهمی در تعیین نرخ روزانه این ارز دارد. ارز مسافرتی قیمت امروز بانک ملی معمولا به عنوان نرخ مرجع در نظر گرفته میشود و سایر بانکها و سامانهها نیز نرخ خود را بر اساس آن تنظیم میکنند.
این قیمت، همانطور که پیشتر توضیح دادیم، تابعی از نرخ ارز در مرکز مبادله ارز و طلا به علاوه کارمزد خدمات بانکی است. برای اطلاع از آخرین و دقیقترین قیمت ارز مسافرتی امروز بانک ملی، بهترین راه مراجعه به وبسایت رسمی این بانک، تماس با شعب ارزی آن، یا استفاده از اپلیکیشن بله است. در این اپلیکیشن، قبل از مرحله نهایی پرداخت، مبلغ دقیق ریالی که باید بپردازید به شما نمایش داده میشود که این مبلغ بر اساس آخرین نرخ مصوب بانک ملی محاسبه شده است.
به خاطر داشته باشید که این نرخ ممکن است حتی در طول یک روز نیز دچار تغییرات جزئی شود، بنابراین بهتر است فرآیند خرید خود را در یک مرحله و بدون وقفه طولانی انجام دهید تا با تغییر نرخ مواجه نشوید.
انواع ارز مسافرتی؛ سهمیه های متفاوت برای مقاصد مختلف
سهمیه و نوع ارز مسافرتی بسته به مقصد و نوع سفر شما میتواند متفاوت باشد. دولت برای سفرهای مختلف، سهمیههای متفاوتی را در نظر گرفته است تا تخصیص ارز به شکل هدفمندتری صورت گیرد.
به طور کلی چند نوع ارز مسافرتی در قانون بانکی ایران تعریف شده است:
- ارز مسافرتی برای سفرهای سیاحتی (غیر زیارتی): این رایجترین نوع ارز مسافرتی است. سقف این ارز برای سفرهای هوایی 500 یورو (یا معادل آن به دلار) و برای سفرهای زمینی، ریلی و دریایی 300 یورو است.
- قیمت ارز مسافرتی حج عمره: برای زائران حج عمره، سهمیه ارزی ویژهای در نظر گرفته شده است. مبلغ ارز مسافرتی برای این سفر نیز 500 یورو است. زائران میتوانند پس از ثبتنام در کاروان مربوطه و مشخص شدن تاریخ سفر، برای دریافت این ارز اقدام کنند.
- ارز مسافرتی کربلا (سفر زیارتی به عراق): برای زائران عتبات عالیات در عراق، به ویژه در ایام اربعین، سهمیه ارزی جداگانهای تعریف میشود. ارز مسافرتی کربلا معمولا به صورت دینار عراق یا دلار و با سقف کمتری نسبت به سفرهای سیاحتی (مثلا معادل 200 یا 300 دلار) تخصیص مییابد. نحوه دریافت آن نیز از طریق ثبتنام در سامانه سماح و سپس اقدام از طریق بانکهای عامل است.
- ارز مسافرتی زمینی: همانطور که اشاره کردیم، اگر سفر شما به کشورهای همسایه مانند ترکیه یا ارمنستان به صورت زمینی انجام شود، سهمیه ارز مسافرتی زمینی ترکیه شما از 500 یورو به 300 یورو کاهش پیدا میکند.

ارز مسافرتی چیست
مدارک لازم برای دریافت ارز مسافرتی؛ چک لیست کامل
آماده کردن مدارک کامل و صحیح، کلید یک فرآیند درخواست سریع و بدون دردسر است. قبل از هر اقدامی، اطمینان حاصل کنید که تمام مدارک زیر را آماده دارید:
- اصل و کپی گذرنامه (پاسپورت): گذرنامه شما باید حداقل 6 ماه از تاریخ سفرتان اعتبار داشته باشد.
- اصل و کپی کارت ملی هوشمند: در صورت تعویض کارت ملی، باید برگه ثبت احوال را ارائه دهید.
- اصل بلیط قطعی سفر: بلیط شما باید مهر آژانس مسافرتی را داشته باشد یا در صورت خرید آنلاین، نسخه چاپ و تایید شده آن ارائه شود. تاریخ و وسیله سفر (هوایی، زمینی یا دریایی) باید در آن مشخص باشد.
- اصل ویزای کشور مقصد (در صورت نیاز): برای سفر به کشورهایی که نیاز به ویزا دارند (مانند کشورهای اروپایی)، ارائه ویزای معتبر الزامی است.
- رسید پرداخت عوارض خروج از کشور: پرداخت عوارض خروج قبل از درخواست ارز الزامی است و باید رسید آن را ارائه بدهید.
- شماره موبایل به نام شخص متقاضی: برای احراز هویت، شماره موبایلی که ارائه میدهید باید به نام خودتان باشد.
- حساب بانکی معتبر: برای واریز وجه ریالی، به یک حساب بانکی به نام خودتان نیاز دارید.
شرایط دریافت ارز مسافرتی چیست؟ قوانینی که باید بدانید
علاوه بر مدارک، دریافت ارز مسافرتی 1404 منوط به داشتن شرایط خاصی است که توسط بانک مرکزی تعیین شده است. آگاهی از این شرایط از اتلاف وقت شما جلوگیری میکند:
- سن بالای 18 سال: ارز مسافرتی فقط به افراد بالای 18 سال تعلق میگیرد.
- سهمیه یک بار در سال: هر فرد ایرانی تنها یک بار در هر سال میتواند سهمیه ارز مسافرتی خود را دریافت کند.
- فاصله زمانی تا پرواز: درخواست شما باید در یک بازه زمانی مشخص قبل از سفر ثبت شود. معمولا میتوانید از 7 روز کاری قبل از تاریخ پروازتان، برای دریافت ارز اقدام کنید.
- حضور شخص متقاضی: برای تحویل ارز در فرودگاه، حضور خود شخص مسافر الزامی است.
- گذرنامه ایرانی: این سهمیه فقط به دارندگان گذرنامه عادی جمهوری اسلامی ایران تعلق میگیرد.

دریافت ارز مسافرتی در فرودگاه
ارز مسافرتی را چگونه در فرودگاه دریافت کنیم؟ راهنمای تحویل ارز
پس از آن که درخواست شما تایید و حواله یا شناسه فروش صادر شد، مرحله نهایی، تحویل فیزیکی ارز در فرودگاه است. این فرآیند بسیار سادهتر از چیزی است که به نظر میرسد.
در روز پرواز، پس از عبور از گیت پلیس گذرنامه و ورود به سالن ترانزیت، باید به باجه بانک عامل (مثلا بانک ملی، ملت یا سامان) یا دستگاههای خودپرداز ارزی (ATM) مخصوص مراجعه کنید. با ارائه گذرنامه و شناسه فروش (کد رهگیری 15 رقمی که از اپلیکیشن بله یا بانک دریافت کردهاید) به متصدی باجه، میتوانید مبلغ ارز مسافرتی خود را به صورت اسکناس دریافت کنید.
در صورت استفاده از دستگاههای ATM، کافی است شناسه فروش و کد ملی خود را وارد کرده تا دستگاه، ارز شما را تحویل دهد. این فرآیند معمولا سریع انجام میشود، اما توصیه میشود برای جلوگیری از هر گونه استرس ناشی از صفهای احتمالی، کمی زودتر از حد معمول در فرودگاه حاضر شوید.
ارز مسافرتی را از کدام فرودگاه ها دریافت کنیم؟
در حال حاضر، امکان تحویل ارز مسافرتی در اکثر فرودگاههای بینالمللی کشور که پرواز خارجی دارند، فراهم شده است. مهمترین این فرودگاهها عبارتند از:
- فرودگاه بینالمللی امام خمینی (ره) تهران
- فرودگاه بینالمللی شهید هاشمینژاد مشهد
- فرودگاه بینالمللی شهید دستغیب شیراز
- فرودگاه بینالمللی شهید مدنی تبریز
- فرودگاه بینالمللی اصفهان
- فرودگاه بینالمللی ارومیه
سهمیه ارز مسافرتی چقدر است؟ مقایسه با ارز آزاد
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، سهمیه و مبلغ ارز مسافرتی در سال 1404 به شرح زیر است:
- سفرهای هوایی (غیر زیارتی): 500 یورو یا معادل آن به سایر ارزها
- سفرهای زمینی، ریلی و دریایی: 300 یورو یا معادل آن.
این سهمیه به ازای هر مسافر واجد شرایط و برای یک بار در سال است.
تفاوت قیمت ارز مسافرتی و ارز آزاد؛ آیا دریافت آن همچنان بهصرفه است؟
این یکی از سوالات کلیدی برای مسافران است. تفاوت قیمت ارز مسافرتی و ارز آزاد در سالهای اخیر به دلیل سیاستهای جدید بانک مرکزی کاهش یافته است. در گذشته این تفاوت بسیار زیاد بود و دریافت ارز دولتی سود قابل توجهی را نصیب مسافر میکرد. اما امروز چطور؟
بر اساس نرخهای پاییز 1404، قیمت ارز مسافرتی در فرودگاه برای هر دلار حدود 101 هزار تومان است، در حالی که دلار آزاد ممکن است حدود 111 هزار تومان معامله شود. این یعنی اختلاف قیمت تقریبا 10 هزار تومانی برای هر دلار. اگر سهمیه کامل 500 دلاری را در نظر بگیریم، این تفاوت به حدود 5 میلیون تومان میرسد.

دریافت ارز مسافرتی از دستگاههای ای تی ام در فرودگاه
چه کسانی نمی توانند ارز مسافرتی دریافت کنند؟
با وجود اینکه بسیاری از مسافران میتوانند از این سهمیه استفاده کنند، اما برخی گروهها طبق قوانین بانک مرکزی، واجد شرایط دریافت ارز مسافرتی نیستند. این افراد عبارتند از:
- افراد زیر 18 سال: این ارز به افراد زیر سن قانونی تعلق نمیگیرد.
- دارندگان گذرنامه سیاسی یا خدمت: این سهمیه مختص دارندگان گذرنامه عادی است.
- ایرانیان مقیم خارج از کشور: افرادی که اقامت دائم کشور دیگری را دارند و به صورت موقت به ایران سفر کردهاند، نمیتوانند این ارز را دریافت کنند.
- مسافرانی که در یک سال گذشته از سهمیه خود استفاده کردهاند: این ارز تنها سالی یک بار قابل دریافت است.
- افرادی که قصد سفر ندارند: ارائه بلیط قطعی و ویزا (در صورت نیاز) الزامی است و بدون قصد واقعی سفر، امکان دریافت ارز وجود ندارد.
مزایای دریافت ارز مسافرتی؛ فراتر از یک صرفه جویی ساده
دریافت ارز مسافرتی مزایای متعددی دارد که آن را به گزینهای جذاب برای مسافران تبدیل میکند. این مزایا شامل موارد زیر هستند:
کاهش هزینه های سفر
واضحترین و مهمترین مزیت، صرفهجویی مالی است. تفاوت قیمت ارز مسافرتی با بازار آزاد، هرچند کم، میتواند بخشی از هزینههای شما در مقصد را پوشش دهد و بودجه بیشتری برای تفریح یا خرید در اختیارتان قرار بدهد.
دسترسی به ارز معتبر و رسمی
با خرید ارز مسافرتی از سیستم بانکی، شما از اصالت و قانونی بودن اسکناسهای خود اطمینان کامل دارید و نگران دریافت ارز تقلبی از منابع نامعتبر نخواهید بود. این امر به ویژه در کشورهای خارجی که با اسکناسهای آن آشنایی ندارید، اهمیت زیادی دارد.

خرید ارز مسافرتی
کمک به مدیریت بازار ارز کشور
با دریافت ارز از کانال رسمی، شما به عنوان یک شهروند به دولت کمک میکنید تا تقاضای ارز در بازار را بهتر مدیریت کند. این کار از فشار بر بازار آزاد میکاهد و به ثبات اقتصادی کشور کمک میکند.
آیا امکان فروش ارز مسافرتی وجود دارد؟
این سوالی است که ذهن بسیاری را به خود مشغول میکند. از نظر قانونی، ارز مسافرتی برای تامین هزینههای سفر در نظر گرفته شده است و هدف از آن، فروش و کسب سود نیست. در نتیجه، فروش ارز مسافرتی در بازار آزاد تخلف محسوب میشود.
علاوه بر این، سیستمهای نظارتی بانک مرکزی و سازمان امور مالیاتی در حال هوشمند شدن هستند و ممکن است افرادی که ارز دریافتی خود را به فروش میرسانند، در آینده با محدودیتها یا جرایمی مواجه شوند. بنابراین، توصیه اکید ما این است که از سهمیه ارز مسافرتی خود فقط برای هزینههای سفرتان استفاده کنید.
نکات مهم و تکمیلی برای دریافت ارز مسافرتی
برای اینکه دچار دردسر نشده و سفری آرام و بیدغدغه را تجربه کنید، نکات زیر را حتما رعایت کنید:
- زمانبندی دقیق: حتما 7 روز کاری قبل از سفر برای دریافت ارز اقدام کنید و کار را به روزهای آخر موکول نکنید.
- بررسی اعتبار مدارک: قبل از هر اقدامی، از اعتبار گذرنامه خود (حداقل 6 ماه) و صحت اطلاعات بلیط اطمینان حاصل کنید.
- نگهداری از شناسه فروش: کدی که پس از ثبتنام آنلاین دریافت میکنید، حکم کلید گاوصندوق شما را دارد. در حفظ آن کوشا باشید.
- حضور به موقع در فرودگاه: برای دریافت ارز از باجه بانک در فرودگاه، زمان کافی در نظر بگیرید تا در صورت وجود صف یا هرگونه مشکل احتمالی، دچار استرس نشوید.
- همراه داشتن پول نقد ریالی: هرچند پرداخت به صورت آنلاین انجام میشود، اما همراه داشتن مقداری پول نقد برای هزینههای پیشبینی نشده در فرودگاه همیشه ایده خوبی است.
ارز مسافرتی؛ همراه هوشمند شما در سفرهای خارجی
در دنیای پرهزینه امروز، هر فرصتی برای صرفهجویی و مدیریت بهتر بودجه، غنیمتی ارزشمند است. ارز مسافرتی 1404 با وجود تمام تغییرات و کاهش تفاوت قیمت نسبت به گذشته، همچنان یکی از همین فرصتهای طلایی برای مسافران ایرانی است.
این سهمیه ارزی، نه تنها به کاهش بخشی از هزینههای شما کمک میکند، بلکه با فراهم کردن ارزی معتبر از کانالی رسمی، خیال شما را از بابت یکی از مهمترین دغدغههای سفر راحت میکند. با آگاهی از شرایط، مدارک و روشهای نوین دریافت این ارز، شما میتوانید به سادگی و بدون دردسر، از این امتیاز بهرهمند شوید.
آژانس مسافرتی آویسا با سالها تجربه در برگزاری انواع تور خارجی، همواره در کنار شماست تا با ارائه مشاورههای دقیق و خدمات کامل، سفری بیدغدغه و خاطرهانگیز را برایتان رقم بزند. کارشناسان ما آماده پاسخگویی به تمام سوالات شما در زمینه برنامهریزی سفر، از جمله نحوه استفاده از مزایایی مانند ارز مسافرتی هستند.