کاخ موزه تاریخی تکفور استانبول
امپراتور کنستانتین که از رم، پایتخت امپراتوری روم به قسطنطنیه رهسپار شده بود، هنگام رسیدن به این شهر باستانی زیبا، تصمیم به ساخت کاخ عظیمی گرفت که امروز از آن به عنوان کاخ موزه کاشی تکفور استانبول یاد می‌کنیم. این سازه عظیم و باشکوه که در منطقه سلطان احمد در استانبول واقع شده، به نام کاخ Porphyrogenitus یا همان کاخ بزرگ قسطنطنیه نیز شناخته می‌شود.
کاخ بزرگ قسطنطنیه، معماری افسانه‌ای دارد که به گفته تاریخ‌نگاران بخش زیادی از آن، حاصل الحاقاتی است که در زمان سلطنت امپراطور ژوستینین به آن افزوده شده است. این الحاقات شامل یک زمین بزرگ اختصاصی برای برگزاری مسابقات اسب سواری، یک میدان چوگان، تعدادی کلیسا، چند عمارت و چندین باغ کوچک و بزرگ است. با این حال، تنها چیزی که از این زیبایی‌های با شکوه به جای مانده است، طراحی‌ها و تزئیناتی است که در کاخ موزه بزرگ موزاییک تکفور به نمایش درآمده است. پیشنهاد می‌کنیم در سفر با تور استانبول، سری به این موزه تاریخی بزنید.
از کاخ بزرگ تا کاخ بلاکرن
این کاخ بزرگ، که به عنوان تنها اثر به جای مانده از دوره امپراتوری روم شرقی در استانبول از آن یاد می‌شود، تا قرن یازدهم میلادی به خاطر ویژگی‌های معماری و هنری‌اش به شهرت جهانی رسیده بود اما کم کم رو به افول نهاد. با این حال، برخی از امپراتورهای آن زمان مانند ژوستینین دوم و مانوئل اول کومننوس ترجیح می‌دادند، در همان کاخ زندگی و حکومت کنند. کاخی که دیوارها و ستون‌های آن پوشیده از تابلوهای ارزشمند و نقوش طلایی و نقره‌ای بود.
در میانه سال‌های 1204 تا 1261 میلادی یعنی هنگامی که قسطنطنیه، پرجمعیت‌ترین و متمدن‌ترین شهر قرون وسطی بود، لاتین‌ها به آن‌جا حمله کردند و کاخ بزرگ تقریبا به طور کلی نابود شد. تنها یکی از مجموعه‌ها به نام کاخ بلاکرن (Blachernae) باقی ماند و امپراتورها هم‌چنان تمایل داشتند در آن‌جا زندگی کنند. با این حال، کاخ بلاکرن هم از گزند غارت آن حمله جان سالم به در نبرد و آثار فراوانی از جمله یک تخت باشکوه پادشاهی مزن به سنگ‌های قیمتی از آن‌جا به سرقت رده شد.
پس از رها شدن قسطنطیه از دست لاتین‌ها، این کاخ تنها برای برگزاری برخی اعیاد و مناسبت‌ها مورد استفاده قرار گرفت. با روی کار آمدن عثمانی‌ها و ثبات نسبی شهر در حوالی سال 1450 میلادی، دیگر چیز زیادی از آن بنای باشکوه و ملحقاتش باقی نمانده بود. با این حال هنوز هم نوشتههایی درباره این کاخ در اسناد تاریخی آن دوران دیده می‌شود. در این رابطه پیشنهاد می‌کنیم مقاله بهترین کاخ‌های استانبول را مطالعه فرمایید.
بخوانید: بازدید از موزه تاریخ پاناروما 1453 استانبول
کاخ Blachernae در دوره عثمانی
پتروس گلیوس (Petrus Gyllius)، مورخ بیزانسی، پس از بازدید از شهر در اوایل دوره ثبات عثمانی، این‌طور گزارش داده بود که این کاخ هنوز هم زنده است و می‌توان برای نجات دادن آن برنامه‌ریزی کرد. علاوه براو، پیری ریس (Piri Reis)، هم نماهایی از این کاخ را در نقشه‌های خود به تصویر کشیده است. جالب است بدانید که به گفته برخی مورخان، حیوانات عجیب و غریب مانند فیل‌ها و زرافه‌ها که در اعیاد استانبول مورد استفاده قرار می‌گرفتند، در باغ‌های اطراف این کاخ تغذیه می‌شدند.
اکنون تنها یک ساختمان (کاخ پورفیروژنیتوس) از کاخ بلاکرن باقی مانده است و یکی از بهترین نقاط تاریخی استانبول است. این کاخ در منابع مختلف با نام‌های مختلفی ثبت شده است. در بعضی از منابع به جای نام اصلی از این کاخ به نام کاخ بلوچره (Palace of Blachernae)، به عنوان کاخ پورفیروژنیتوس (Palace of the Porphyrogenitus) اشاره به کنستانتین هفتم هم استفاده شده است. با این حال، نام ترکی این کاخ همیشه کاخ تکفور (کاخ حاکمیت) بوده است.
مرمت کاخ پورفیروژنیتوس
پیش از این بازگشایی دوباره، در قرن هجدهم میلادی، یعنی زمانی که عثمانی‌ها در اوج قدرت امپراتوری‌‌شان بودند، برای احیای هنر کاشی از بخشی از این موزه استفاده کردند به طوریکه چند کارگاه کاشی در این کاخ راه‌اندازی شده بود.
کاخ تکفور در طول تاریخ، آسیب‌های زیادی دیده بود و برای سال‌های فراوانی تعطیل شده بود. اما مرمت این کاخ ارزشمند تاریخی در سال 2018 میلادی به پایان رسید که اکنون گردشگران می‌توانند از بخشی از آن که به عنوان موزه کاشی کاخ موزه تکفور شناخته می‌شود، دیدن کنند.
بخوانید: تاریخچه مختصری از برج گالاتا در استانبول
بایدها و دانستنی‌های گردشگران برای بازدید از موزه تکفور
- محله: این موزه در محله فاتیح استانبول واقع شده است.
- بلیت ورودی برای سال 2020: برای بازدید از این موزه باید مبلغی معادل 20 لیر ترکیه پرداخت کنید. اگر قبلا کارت موزه استانبول را خریداری کرده باشید، بازدید از موزه تکفور، مانند بسیاری دیگر از موزه‌های استانبول برای شما رایگان خواهد بود.
- روزهای بازدید: هر روز هفته.
- ساعت‌های بازدید: از ساعت 9 صبح تا شش بعدازظهر
- نکته مهم برای گردشگران تور استانبول: این موزه در برخی از تعطیلات رسمی و ملی ترکیه نیز تعطیل است، پس بهتر است پیش از برنامه‌ریزی برای بازدید از آن، سری به وب سایت موزه بزنید.
جاذبه‌های گردشگری بیشتر که در نزدیکی موزه تکفور قرار دارند
یکی از ویژگی‌های جذاب محله فاتیح برای گردشگران این است که در یک محدوده قابل دسترس، می‌توانند از آثار باستانی و جاذبه‌های گردشگری زیادی دیدن کنند که در ادامه با پنج نمونه از نزدیک‌ترین این آثار به کاخ موزه کاشی تکفور آشنا می‌شویم:
- موزه کاریه (Kariye Museum): در فاصله حدود 300 متری
- مسجد جامع میهری ماه سلطان (Mihrimah Sultan Mosque Complex): در فاصله حدود 600 متری
- مسجد فتحیه (Fethiye Mosque): در فاصله حدود 750 متری
- کلیسای بلغارستانی سنت استفان (Saint Stephen Bulgarian Orthodox Church): در فاصله حدود 800 متری
- کلیسای سنت ماری مغولان (Church of St. Mary of the Mongols): در فاصله حدود 850 متری
بخوانید: سفر به استانبول فرصتی برای خریدهای فصلی
