در شرایط ناپایدار و بحرانی امروز که بسیاری از پروازهای بین‌المللی از و به ایران تعلیق شده‌اند و وضعیت امنیتی در برخی نقاط کشور نگران‌کننده شده است، دسترسی به اطلاعات دقیق درباره مرزهای فعال زمینی و دریایی بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. افراد بسیاری در کشورهای همسایه یا حوزه خلیج فارس منتظر راهی برای بازگشت به خانه هستند، و گروهی دیگر در ایران نیاز دارند مسیر خروجی امن و ممکن پیدا کنند.
وب‌سایت آویسا تراول، به عنوان همراه قابل‌اعتماد در شرایط عادی و بحرانی، در این یادداشت تلاش کرده است آخرین وضعیت مرزهای زمینی و آبی ایران را به‌صورت کامل و به‌روز ارائه دهد تا راهنمای عملی و مفیدی برای کسانی باشد که به‌دنبال خروج یا بازگشت ضروری هستند.
اطلاع از مرزهای زمینی کشور در شرایط بحرانی
چرا دانستن وضعیت مرزها در شرایط فعلی اهمیت دارد؟
بسیاری از پروازها به مقاصد منطقه‌ای و بین‌المللی به‌دلیل نگرانی‌های امنیتی یا تصمیم شرکت‌های هواپیمایی، لغو یا به حالت تعلیق درآمده‌اند. در چنین شرایطی، تنها مسیر باقی‌مانده برای جابه‌جایی افراد، استفاده از مرزهای زمینی و دریایی است.
هم‌زمان، مسافرانی که در کشورهای همسایه حضور دارند – چه به قصد کار، دیدار خانواده یا حتی مقاصد درمانی – اکنون با انسداد مرزهای هوایی، نیازمند گزینه‌های جایگزین برای بازگشت هستند.
از سوی دیگر، افرادی نیز ممکن است به‌دلایل خانوادگی، پزشکی یا مسائل امنیتی نیاز فوری به خروج از کشور داشته باشند. آگاهی دقیق از اینکه کدام مرزها باز هستند، ساعات فعالیت‌شان چیست، و آیا نیاز به ویزا یا هماهنگی قبلی دارند یا نه، می‌تواند از سردرگمی، معطلی، و هزینه‌های ناخواسته جلوگیری کند.
مرزهای زمینی فعال ایران با ترکیه
ترکیه یکی از اصلی‌ترین مسیرهای عبور زمینی به‌شمار می‌رود. در حال حاضر، سه گذرگاه مرزی با این کشور در وضعیت باز و فعال هستند:
مرز بازرگان (استان آذربایجان غربی): این مرز به‌صورت شبانه‌روزی فعالیت می‌کند و پرترددترین مرز زمینی ایران با ترکیه است.
مرز رازی (نزدیک به خوی): این مرز تا ساعت ۱۷:۰۰ هر روز فعال است. مناسب برای افرادی است که از شمال‌غرب کشور قصد خروج یا ورود دارند.
مرز سرو (در نزدیکی ارومیه): این مرز نیز به‌صورت شبانه‌روزی در حال فعالیت است.
در تردد از این مرزها، همراه داشتن گذرنامه معتبر، ویزای ترکیه (در صورت نیاز)، مدارک هویتی و اسناد حمایتی الزامی است. برای افراد ایرانی، ورود به ترکیه بدون ویزا ممکن است، اما بررسی وضعیت فعلی مرزها با منابع رسمی یا آژانس‌های معتبر ضروری است.
مرز رازی
وضعیت مرز ایران با ارمنستان و آذربایجان
در محور شمالی و قفقاز، دو مرز اصلی وجود دارد که شرایط متفاوتی دارند:
مرز نوردوز (با ارمنستان): این مرز باز و فعال است. افراد حاضر در ارمنستان می‌توانند از طریق نوردوز وارد ایران شوند یا از ایران خارج شوند، به‌ویژه اگر مقیم ارمنستان یا دارای اقامت موقت آن کشور باشند.
مرز بیله‌سوار (با آذربایجان): این مرز در حال حاضر مسدود است و امکان تردد از آن وجود ندارد.
برای تردد از مرز نوردوز، همراه داشتن گذرنامه، مدارک اقامت (در صورت اقامت در ارمنستان)، و مدارک شناسایی الزامی‌ست. چنانچه در آذربایجان هستید، حتماً پیش از هرگونه برنامه‌ریزی با سفارت ایران در باکو هماهنگ کنید.
مرزهای غربی و جنوبی ایران با عراق
با توجه به نزدیکی فرهنگی، مذهبی و جغرافیایی ایران و عراق، این مرزها از اهمیت بالایی برخوردارند. در حال حاضر، برخی از گذرگاه‌های مرزی ایران با عراق امکان عبور محدود دارند:
مرز مهران: فعال و قابل استفاده در صورت هماهنگی با مقامات مرزی یا دفاتر کنسولی
مرزهای شلمچه و چذابه: این دو گذرگاه در جنوب‌غرب کشور واقع شده‌اند و در حال حاضر به‌صورت موردی و با مجوز رسمی قابل استفاده‌اند.
در صورت حضور در عراق، توصیه مؤکد می‌شود با سفارت ایران در بغداد یا کنسولگری در نجف تماس گرفته و شرایط خود را اعلام کنید. ممکن است مسیرهایی برای عبور اضطراری با هماهنگی فراهم باشد. همچنین مسیر دریایی بندر خرمشهر ممکن است در موارد خاص باز باشد که نیاز به استعلام دارد.
پایانه مرزی چذابه
مسیرهای دریایی فعال از امارات و عمان به بنادر جنوبی ایران
تعلیق پروازها از امارات به ایران باعث شده مسیرهای دریایی در خلیج فارس به یکی از راه‌های مهم بازگشت یا خروج تبدیل شوند. این مسیرها به‌صورت منظم در حال فعالیت هستند و برای بسیاری از مسافران گرفتار در امارات، تنها گزینه‌ی در دسترس محسوب می‌شوند.
مسیرهای دریایی از امارات:
دبی – بندر لنگه: حرکت در روزهای دوشنبه و چهارشنبه
شارجه – بندر لنگه: حرکت در روزهای دوشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه ساعت ۲۱:۰۰
بندر لنگه
مسیرهای دریایی از عمان:
برخی از کشتی‌های باری و مسافری از عمان به بنادر جنوبی ایران مانند بندرعباس و بندر جاسک فعال هستند. حرکت آن‌ها نوسانی است و باید به‌صورت تلفنی یا حضوری استعلام گرفته شود.
در این سفرها، داشتن گذرنامه، بلیت معتبر، مدارک شناسایی، و در مواردی تاییدیه سلامت یا اقامت الزامی‌ست . حضور زودهنگام در اسکله (حداقل ۳ ساعت قبل از حرکت) توصیه می‌شود.
نکات مهم برای خروج یا بازگشت ایمن در شرایط اضطراری
در عبور از مرزها، به‌ویژه در شرایط بحرانی، رعایت برخی نکات حیاتی می‌تواند از بروز مشکلات جدی جلوگیری کند:
وضعیت مرزها ممکن است در بازه‌ی چند ساعته تغییر کند. پیش از حرکت، وضعیت دقیق را با سفارت، کنسولگری یا منابع خبری معتبر بررسی کنید.
از تماس‌های مکرر با مراکز پشتیبانی خودداری کنید تا امکان پاسخ‌گویی به افراد دارای وضعیت اضطراری فراهم باشد.
همواره با خود مدارک شناسایی، داروهای ضروری، پول نقد، گوشی شارژ شده و اینترنت همراه داشته باشید.
از تجمع غیرضروری در مرزها پرهیز کنید و در صورت معطلی، با حفظ آرامش در محل‌های عمومی امن بمانید.
اگر امکان استفاده از وسایل نقلیه عمومی وجود ندارد، از طریق سفارت یا نهادهای امدادی برای کمک در انتقال به مرز اقدام کنید.
آویسا، در کنار شما در مسیر بازگشت یا خروج اضطراری
ما در آویسا تراول، در هر لحظه در کنار شما هستیم. چه در کشور دیگری حضور داشته باشید و منتظر بازگشت باشید، چه نیاز به خروج فوری و امن از ایران داشته باشید، تیم پشتیبانی آویسا تلاش می‌کند با اطلاع‌رسانی دقیق، پیگیری وضعیت مرزها و معرفی گزینه‌های ممکن، مسیر را برای شما هموار کند. در صورت نیاز فوری به راهنمایی، از طریق دایرکت اینستاگرام آویسا یا بخش «تماس با ما» در وب‌سایت آویسا تراول در ارتباط باشید.
